maandag 25 april 2011

North by Northwest, opening credits door Saul Bass

De begincredits van North by Northwest (Alfred Hitchcock, 1959) laten een aangepaste versie zien van het logo van MGM. De leeuw wordt getoond tegen een emerald groene achtergrond. Deze kleur is speciaal voor de credit aangepast. Een DVD release uit 2001 laat echter een moderne versie van een Warner logo te zien [1].



De groene achtergrond blijft hetzelfde in het volgende deel waar donkere lijnen (uit het noorden en richting het westen) het beeld binnen vloeien en elkaar kruisen en op deze manier een ‘grit’vormen.
Ook is de richting van de lijnen enigsinds overeenstemming met de titel van de film. Later wordt in het font waarin de titel wordt getoond een zelfde soort grapje uitgehaald, north heeft een pijl naar het noorden en west een pijl naar het westen.






Op dit grit worden de namen van acteurs getoond. De muziek is spannend en heeft een up-tempo dit werkt in combinatie met de lijnen en de bewegende namen tot een dymanisch geheel. Je krijgt het gevoel dat de film een bepaalde ‘richting’ op gaat en zich niet op een plaats af zal gaan spelen. Zo worden verwachtingen bij de toeschouwers gewekt.



Het grit blijkt echter niet de abstracte vorm die het op het eerste gezicht lijkt, het zijn de lijnen van een wolkenkrabber.



Dit is het gebouw waar de hoofdpersoon werkt. Op een gegeven moment gaan de lijnen met de groene achtergrond dan ook over in het spiegelende oppervlak van het gebouw. Door de weerspiegeling is de verkeersdrukte van de straat eronder goed te zien (vooral de gele taxi's vallen op, deze geven ook aan waar we ons bevinden).



In de tekst van Stanizek worden begincredits getypeerd als zijnde een overgang tussen niet film en film [2]. De overgang tussen getekende lijnen en echt (diegetisch) beeld markeert deze overgang.Hoewel de credits zich zelf niet in de diegetische ruimte bevinden behoort het beeld daar vanaf dit moment wel toe.



In het laatste gedeelte van de credits is de drukte op straat te zien, nu echter vanaf een ander niveau. De camera bevindt zich nu op de grond en het betreft hier geen spiegeling meer maar een beeld van de grote mensenmassa's die zich door de straten van New York bewegen. Zij zijn echter nog net zo anoniem als de taxi's in het voorgaande gedeelte.





Deze ananonimiteit komt echter plots tot een einde wanneer de naam van de regisseur in beeld komt en hij net hierna zelf de bus mist. Het trucje van de cameo appearance van Hitch wordt hier dus al vroeg in de film toegepast. Met zijn optreden zijn de credits ten einde en begint de daadwerkelijke film.



Ondanks het feit dat de credits nog nauwelijks onderdeel zijn van het narratief geven ze toch informatie over hetgeen gaat volgen. Verder zijn vooral de slimme visuele 'grapjes' van belang. Dit is een sterk middel bij het prikkelen van de toeschouwer. De ontwerper, Saul Bass, maakte hier vaker gebruik van. Zo zijn de lijnen en de pijlen misschien wel te vergelijken met de spiraal figuren in de credits van Vertigo. Ook het rithme en de dymaniek van deze credits zijn belangrijk, vooral in samenhang met de muziek. Dit zorgt er samen voor dat de toeschouwer reeds bij de credits geboeid raakt.

[1] Grainge, Paul, 2004, p.352
[2]Stanizek, Georg Reading the Title Sequence

Bibliografie:
Paul Grainge, “Branding Hollywood: studio logos and the aesthetics of memory and hype”, in: Screen 2004 45(4):344-362
Georg Stanitzek, "Reading the Title Sequence (Vorspann, Générique)," in: Cinema Journal 48,4 (Summer 2009), S. 44-58

Lukte niet om een filmpje te embedden maar via de volgende link zijn de credits ook te zien:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten